Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą skóry, charakteryzującą się występowaniem zmian wypryskowych w określonych lokalizacjach oraz nasilonym świądem.
Atopowemu zapaleniu skóry mogą towarzyszyć również inne schorzenia atopowe: astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa lub alergiczne zapalenie spojówek. Atopia jest patologiczną, nadmierną reakcją układu immunologicznego na bodźce środowiskowe. Atopowe zapalenie skóry najczęściej ujawnia się w wieku niemowlęcym, ale może po raz pierwszy wystąpić również u osób dorosłych. Skłonność do AZS zależy od czynników genetycznych, natomiast występowanie zmian chorobowych związane jest z defektem bariery naskórkowej i narażeniem na kontakt z alergenami kontaktowymi, pokarmowymi, powietrznopochodnymi, substancjami drażniącymi (np. detergentami) oraz czynnikami środowiskowymi (np. suchym powietrzem wewnątrz pomieszczeń). W atopowym zapaleniu skóry dominują zmiany rumieniowo-złuszczające, niekiedy z obecnością nadżerek po uszkodzeniach mechanicznych związanych z drapaniem lub z cechami lichenizacji, czyli pogrubienia naskórka, będącego reakcją na przewlekłe pocieranie i utrzymujący się stan zapalny skóry. Typowe zmiany skórne w atopowym zapaleniu skóry mają tendencję do ustępowania (u około 75% pacjentów), jednak u prawie wszystkich chorych przez całe życie utrzymuje się problem suchości skóry, nasilający się w okresie jesienno-zimowym. Skóra atopowa wymaga prawidłowej pielęgnacji (stosowania emolientów do mycia i natłuszczania). Postępowanie w atopowym zapaleniu skóry polega przede wszystkim na unikaniu czynników zaostrzających i drażniących oraz regularnemu stosowaniu odpowiedniej pielęgnacji skóry. W leczeniu miejscowym zaleca się kremy i maści zawierające glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny (takrolimus, pimekrolimus). Korzystne działanie wykazuje fototerapia (metodą PUVA lub UVB 311nm). Pomocne bywa stosowanie doustnych leków przeciwalergicznych, a w cięższych przypadkach wdrożenie leczenia ogólnego preparatami glikokortykosteroidów lub cyklosporyny A. Część pacjentów z atopowym zapaleniem skóry o ciężkim przebiegu kwalifikuje się do leczenia biologicznego preparatem dupilumabu.